Pałac Charlottenburg

Spośród dawnych rezydencji Hohenzollernów, Charlottenburg jest największym zachowanym pałacem w Berlinie. Za kilka lat palmę pierwszeństwa odda pałacowi miejskiemu, którego całkowita odbudowa ruszyła w czerwcu 2013 roku. Jego wnętrza będą jednakże nowoczesne, bez rekonstrukcji historycznych sal. Dlatego po pruski blask i splendor turyści nadal udawać się będą do Charlottenburga, gdzie zwiedzić można tzw. Stary Pałac, Nowe Skrzydło, ogrody, pawilon Schinkla, Mauzoleum i Belweder.

Historia pałacu zaczyna się od skromnej, dwukondygnacyjnej budowli, wzniesionej dla żony księcia elektora, Fryderyka III. Zofia Charlotta (1668-1705) chętnie korzystała latem ze swojej prywatnej rezydencji, gromadząc wokół siebie literatów, muzyków, filozofów i ludzi nauki. Zaprojektowany przez Johanna Arnolda Nehringa pałacyk nosił nazwę Lietzenburg, od pobliskiej wsi Lietzen. Jeszcze przed całkowitym wykończeniem, Fryderyk III zdołał podnieść swój status, koronując siebie i swoją żonę na króla i królową w Prusach (1701). To wydarzenie przyczyniło się do dalszej rozbudowy pałacu.

Po niespodziewanej śmierci królowej w 1705 roku, rezydencję przemianowano na Charlottenburg, a okolicznym zabudowaniom nadano prawa miejskie. Z prywatnego, położonego na boku pałacu, król uczynił oficjalną rezydencję, nadając wnętrzom i fasadom odpowiedni splendor. Wówczas to powstał Gabinet Porcelany, kaplica oraz rozpoczęto montaż Komnaty Bursztynowej. Dziedziniec obejmowały dwa skrzydła i reprezentacyjne ogrodzenie, a płaski dotychczas dach ozdobiła wieża z kopułą.

Dla kolejnego władcy, Fryderyka Wilhelma I, pałace i kosztowności niewiele znaczyły, jeśli nie było z nich praktycznego użytku. Panele i wyposażenie Komnaty Bursztynowej zostało zapakowane w skrzynie i wysłane jako prezent dla cara Rosji, Piotra Wielkiego. Z reprezentacyjnych pomieszczeń korzystano jedynie okazjonalnie podczas rodzinnych uroczystości.

Na nowo zainteresował się nim syn „króla żołnierza”, Fryderyk II, kiedy w 1740 roku wstąpił na tron. Choć nigdy nie poznał swojej babki, była mu bliska poprzez takie same zainteresowania i organizowanie spotkań z ludźmi sztuki i nauki. Zarządził rozbudowę pałacu o tak zwane Nowe Skrzydło, które stanowiło pendant do wzniesionej wcześniej oranżerii. Po ukończeniu Sanssouci w Poczdamie, władca wolał spędzać tam więcej czasu, a pałac znowu stał się jedynie miejscem rodzinnych spotkań.

Przez kolejne dziesięciolecia wnętrza Charlotenburga ulegały przebudowie i zmieniały wystrój, w zależności od gustu i potrzeb aktualnych lokatorów. Fryderyk Wilhelm II polecił wznieść teatr oraz wolno stojący belweder. Dla zmarłej w 1810 roku królowej Luizy (1776-1810) zbudowano mauzoleum, w którym pochowany został również później jej mąż, Fryderyk Wilhelm III (1770-1840), pierwszy cesarz Niemiec Wilhelm I (1797-1888) i jego żona Augusta. Zwracający uwagę klasycystyczny pawilon w stylu willi śródziemnomorskich to dzieło Karola Fryderyka Schinkla. W zamierzeniu miało to być mieszkanie dla króla i jego drugiej żony, księżny legnickiej, Augusty von Harrach.

Po zakończeniu panowania Hohenzollernów w 1918 roku pałac ostatecznie przeszedł na własność państwa w 1926 roku i 10 lat później został otwarty jako pałacowe muzeum. W czasie wojny większą część wyposażenia zdołano zabezpieczyć. Niestety pomiędzy 1943 a 1945 rokiem liczne pożary i bombardowania zniszczyły budynek, niemal do fundamentów. Do odbudowy przystąpiono w 1949 roku, starając się na podstawie archiwalnych zdjęć, wiernie odtworzyć wnętrza. Obecnie, kompleks pałacowo-parkowy Charlottenburg, należy do najchętniej odwiedzanych w Berlinie. Dawna oranżeria jest miejscem regularnych koncertów, a dworskim teatrze organizowane są tymczasowe wystawy.

Ciekawostka: w 1701 roku został ustanowiony „Act of Settlement” (Ustawa o Następstwie Tronu), która przeniosła prawa sukcesji tronu angielskiego na dynastię hanowerską, to jest potomków księżniczki Palatynu – Zofii Doroty Wittelsbach, matki Zofii Charlotty (Sophie Charlotte), od imienia której pałac Charlottenburg i dzielnica Berlina zawdzięcza swoją nazwę. Dzięki poślubieniu przez Fryderyka I hanowerskiej księżniczki w 1684 roku, Hohenzollernowie zyskali prawa do brytyjskiego tronu, które obowiązują do dzisiaj. Jakkolwiek, obecna „głowa rodziny”, Jerzy Fryderyk (ur. 1977) mieści się gdzieś pod koniec drugiej setki w kolejce potencjalnych kandydatów.

Pałac Charlottenburg (Schloss Charlottenburg)

Tematyka: barok, Hohenzollern, ogrody
Adres: Spandauer Damm 10-22, 14059 Berlin
Telefon: +49 331 9694200
Www: www.spsg.de

GODZINY OTWARCIA
Stary Pałac: wt.-nd., 10.00-18.00 (IV-X), 10.00-17.00 (XI-III)
Nowe Skrzydło: wt.-nd., 10.00-18.00 (IV-X), 10.00-17.00 (XI-III)
Mauzoleum: wt.-nd., 10.00-18.00 (IV-X)
Belweder: wt.-nd., 10.00-18.00 (IV-X)
Pawilon Schinkla: wt.-nd., 10.00-18.00 (IV-X), 10.00-16.00 (XI-III)

BILETU WSTĘPU
Stary Pałac: 10€ (7€)
Nowe Skrzydło: 10€ (7€)
Mauzoleum: 2€
Belweder: 4€ (3€)
Pawilon Schinkla: 4€ (3€)

Informacje praktyczne

Ile czasu przeznaczyć na zwiedzanie?
By zobaczyć wszystkie obiekty wewnątrz kompleksu należy przeznaczyć przynajmniej kilka godzin. Stary Pałac: 1h, Nowe Skrzydło: 1h, Mauzoleum: 20 min, Belweder: 0,5h, Pawilon Schinkla: 0,5h, spacer po ogrodach: 1h.

Zniżki i ulgi
Do nabycie ulgowego biletu uprawnieni są uczniowie i studenci za okazaniem ważnego dokumentu. Bezpłatny wstęp mają dzieci do lat 7.

Fotografowanie
W pałacu można fotografować bez lampy błyskowej i statywu. Tylko na użytek prywatny, bez praw do publikacji zdjęć. Opłata za fotografowanie wynosi 3€ (ważna cały dzień, również w innych obiektach SPSG).

Toalety
Bezpłatne toalety są w głównym budynku pałacu. Na zewnątrz, w tak zwanej „Małej Oranżerii” są toalety odpłatne.

Święta kościelne i państwowe
Godziny otwarcia w święta wielkanocne, Boże Narodzenie, Nowy Rok i inne podane są na oficjalnej stronie SPSG.

Jak uczynić zwiedzanie trochę tańszym?
Dla każdego, kto chce zwiedzić więcej niż jeden obiekt/wystawę opłaca się zakupić Ticket charlottenburg+, który uprawnia do wstępu do wszystkich obiektów w danym dniu. Kosztuje on 12€ (9€). Berlińska karta rabatowa Welcome Card uprawnia do zniżki przy zakupie biletu Ticket charlottenburg+ – 25%. Są również bilety rodzinne (2 dorosłych + do 4 dzieci) za 25 €.

Dojazd
Bus: M45 (Luisenplatz/Schloss Charlottenburg), 309 (Schloss Charlottenburg)
Wskazówka: autobus M45 rusza spod Dworca Zoologischer Garten, a na 309 można przesiąść się na stacji metra U2 Sophie-Charlotte-Platz.

U-Bahn: U7 (Jungfernheide)
S-Bahn: S41, S42 (Jungfernheide)
Wskazówka: dla tych, którzy cenią sobie naturę i zwiedzanie bez pośpiechu poleca się zacząć spacer po parku Charlottenburg od strony stacji S+U Jungfernheide.

Zobacz położenie pałacu Charlottenburg na mapie.