Komunikacja miejska w Berlinie

Komunikacja miejska w Berlinie jest doskonale rozwinięta, co w połączeniu z wygodnym systemem sprzedaży biletów i atrakcyjnymi taryfami, zachęca do korzystania ze środków transportu publicznego. Dzięki współpracy BVG (Berliński Zakład Komunikacji) i Deutsche Bahn (Niemiecka Kolej), którym podlega kolej miejska (S-Bahn) zakupione bilety zachowują ważność we wszystkich środkach publicznego transportu: kolei regionalnej, kolejce miejskiej, metrze, autobusach, tramwajach oraz na promach.

Tutaj dowiesz się więcej o strefach komunikacji w Berlinie i cenach biletów.

W wagonach S- i U-Bahn znajdują się schematy połączeń szynowych komunikacji miejskiej, a na stacjach i zadaszonych przystankach dostępne są przejrzyste plany miasta wydane przez BVG.

Bilety nabywa się w punktach oznaczonych logiem BVG, w automatach rozmieszczonych na lotnisku, dworcach kolejowych i stacjach metra. Dodatkowo można je zakupić u kierowcy autobusu (tylko bezgotówkowo!), obsługi promu oraz w automatach we wszystkich tramwajach i na niektórych promach. Są również aplikacje, przez które można nabyć bilet (wymagają założenia konta).

Kolej regionalna (Deutsche Bahn)

W Berlinie jest kilkanaście stacji kolejowych, na których zatrzymują się regionalne pociągi. Połączenia mają symbole RE dla RegionalExpress oraz RB dla RegionalBahn. Różnica polega na tym, że RE jako regionalne ekspresy nie zatrzymują się na wszystkich stacjach, chociaż nie dotyczy to śródmieścia Berlina. Dodatkowo jest jeszcze pociąg o skrócie FEX, który łączy główny dworzec kolejowy z lotniskiem BER (Flughafen Express). Funkcjonuje on jak normalny, regionalny ekspres i nie trzeba kupować na niego specjalnych biletów.

Regionalne pociągi to dobra alternatywa dla kolejki miejskiej S-Bahn. Skrócą Ci czas przejazdu, jeśli chcesz pokonać większe odległości lub udać się do Poczdamu, na lotnisko BER czy do pobliskich miejscowości.

Kolejka miejska (S-Bahn)

Skrót S-Bahn pochodzi od słowa Stadtbahn (kolejka miejska). W przeszłości używano nazwy Stadt-SchnellBahn (szybka kolejka miejska), ale zrezygnowano z tego na początku lat 30. ubiegłego wieku. S-Bahn podlega Niemieckim Kolejom (Deutsche Bahn) i w całych Niemczech ma jednakowy symbol, białą literę S na zielonym, okrągłym tle. W ten sposób rozpoznamy stacje kolejki oraz punkty obsługi klientów. Berlińskie wagony S-Bahn są żółto-czerwone.

Stolica Niemiec ma 16 linii, którymi w wygodny sposób można dotrzeć do podmiejskich miejscowości, m.in. Poczdamu, Erkner czy na lotnisko BER.

Obwodnicę wokół śródmieścia, tzw. Ring, obsługują dwie okrężne linie o numerach S41 i S42. Na stacjach ringu należy zwrócić uwagę, w którą stronę chce się jechać. Miejsca przecięcia Ringu z liniami północ-południe i wschód-zachód to skrzyżowania nazwane od głównych kierunków świata (Westkreuz, Südkreuz, Ostkreuz). Jeśli chodzi o północ, to stacją krzyżową jest Gesundbrunnen, ale nie przyjęto dla niej nazwy Nordkreuz, gdyż faktycznie skrzyżowanie linii jest na trasie pomiędzy stacjami.

Warto wiedzieć, że na wszystkich stacjach trasy wschód-zachód od stacji Westkreuz do Ostkreuz zatrzymują się S-Bahny S3, S5, S7, S9 (m.in. Zoologischer Garten, Hauptbahnhof, Friedrichstraße, Alexanderplatz, Ostbahnhof). Chcąc na przykład dostać się z Zoo na Alexanderplatz wystarczy wsiąść w pierwszy podjeżdżający S-Bahn w odpowiednim kierunku.

UWAGA: w 2019 roku pojawiła się linia S3 Express, której pociągi w dni robocze w godzinach szczytu nie zatrzymują się na wszystkich stacjach. Dotyczy to wschodniego odcinka linii pomiędzy Warschauer Straße a Friedrichshagen. Jednakże aktualnie linia jest zawieszona, więc dokładne informacje podam, kiedy znowu taka linia zacznie funkcjonować.

Z powodów technicznych i remontów przebieg tras i częstotliwość kursowania kolejki miejskiej często się zmienia. Aktualne informacje można uzyskać tutaj (niem.).

Metro (U-Bahn)

Pierwszą linię berlińskiego metra uruchomiono w 1902 r. Dzisiaj jest ich 9, a planowane są kolejne, natomiast te istniejące są w rozbudowie. Przykładem może być otwarte w 2020 roku przedłużenie linii U5, która obecnie przebiega od głównego dworca kolejowego, przez dzielnicę rządową, Bramę Brandenburską, Plac Aleksandra i dalej przez wschodnie dzielnice miasta.

Stacje U-Bahn (Untergrundbahn, kolejka podziemna) są oznaczone białą literą U na niebieskim tle. Tylko jedna linia, U7, przebiega całkowicie pod ziemią, jest ona również najdłuższą z berlińskich tras i liczy sobie 32 km.

W ciągu dnia metro kursuje z częstotliwością 4-6 min., rano i wieczorem co 5-10 min. W nocy, od poniedziałku do piątku, pomiędzy 0:30 a 4:30 jest przerwa. Kursują wówczas autobusy oznaczone literą N i numerem linii metra. Nie dotyczy to linii U4. Autobusy kursują co pół godziny i zatrzymują się przy wszystkich planowych stacjach metra, oczywiście na powierzchni.

Autobusy (Bus, Metrobus)

Berlińska sieć połączeń autobusowych jest największa w Niemczech. BVG zarządza ponad 1300 pojazdami, które dziennie pokonują ok. 300 tys. kilometrów. Oznaczenia 153 linii autobusowych są dwu- lub trzycyfrowe. Standardowe linie mają trzycyfrowy numer bez litery i jeżdżą co 10-20 min. w ciągu dnia.

Litera M przed cyfrą, np. M85, oznacza metrobus. Pojazdy niczym nie różnią się od zwykłego autobusu, jednak ich trasy są dłuższe i często prowadzą przez kilka dzielnic. Początkowe i końcowe przystanki zlokalizowane są przy stacjach metra i S-bahn, a przebieg linii ma w założeniu uzupełniać ofertę pojazdów szynowych. Metrobusy jeżdżą przez całą dobę, w dzień co 10 min., a w nocy co pół godziny.

Autobusy kursujące nocą oznaczone są literą N. Łącznie jest 45 linii i są to trasy metra (np. po trasie U6 jeździ autobus N6) oraz metrobusów.

Litera X, np. X9, to oznaczenie linii ekspresowej. Jest ich 13, a autobusy takiej linii zatrzymują się jedynie na wybranych przystankach. Na planach BVG przystanki te są oznaczone literą X. Do skorzystania z nich uprawnia ważny bilet komunikacji miejskiej (nie ma specjalnych ani podwójnych dopłat).

Sprawne poruszanie się autobusem

UWAGA: od 1 września 2024 roku nie będzie można już płacić za bilet kupiony w autobusie gotówką. Dalej możliwy będzie zakup biletu, ale płatność należy uiścić kartą płatniczą (kredytową), Google Pay, Apple. Jest również dostępna karta BVG typu pre-paid. Z turystycznego punktu widzenia najlepiej jednak zaopatrzyć się w bilet wcześniej lub mieć zabezpieczoną możliwość zapłaty kartą lub odpowiednią aplikacją w telefonie.

W Berlinie przyjęte jest, że wsiada się przednimi drzwiami i pokazuje kierowcy bilet/dokument uprawniający do przejazdu (ta reguła rozluźniła się nieco podczas pandemii, również na przystankach w miejscach turystycznych wielu turystów korzysta ze wszystkich drzwi, jednak kierowca może nadal wezwać do okazania biletu). Przed żądanym przystankiem naciska się przycisk STOP, gdyż jeśli nie będzie chętnych wsiadających autobus pojedzie dalej bez zatrzymywania się. Nazwę najbliższego przestanku wyświetla tablica lub ekran wewnątrz pojazdu, dodatkowo odczytywana jest ona przez lektorkę. Przy drzwiach należy uważać na oznaczenia żółtych stref na podłodze. Nie powinno się w nich przebywać, gdy kierowca chce zamknąć drzwi (fotokomórka). Jeśli ktoś stoi w tej strefie, kierowca przez mikrofon nawołuje do jej opuszczenia, oczywiście po niemiecku.

Tramwaj (Tram, Metrotram, Straßenbahn)

Berlin posiada najstarszą i jedną z największych sieci tramwajowych na świecie. Tutaj również w 1881 r. ulicami Lichterfelde przejechał pierwszy elektryczny tramwaj. Do 1967 roku zlikwidowano wszystkie linie w Berlinie Zachodnim. Dzisiaj tramwajami jeździ się głównie po wschodniej części miasta a jedynie dwie linie kończą swoją trasę w dzielnicy Wedding (dawnym sektorze francuskim). Jedną linię niedawno przedłużono do głównego dworca kolejowego w dawnej strefie granicznej.

Podobnie jak autobusy sieć jest podzielona na zwykłe tramwaje (13 linii) i metrotramwaje (9 linii z literą M przed numerem). W tramwajach znajdują się automaty z biletami. Zakupiony bilet jest od razu ważny bez potrzeby kasowania (sprawdź jednak, czy masz wybitą godzinę i dzień, gdyż to zależy od rodzaju automatu, które są stopniowo wymieniane). Należy pamiętać, że znakomita większość automatów w tramwajach przyjmuje tylko monety.

Prom (Fähre)

W Berlinie na bilety komunikacji miejskiej można również podróżować promami. Oferta obejmuje 5 linii promowych. Oznaczają je białe litery F na okrągłym, niebieskim tle. Trzy z nich, F10, F11 i F12 kursują przez cały rok, pozostałe funkcjonują od kwietnia do października. Linia F24 kursuje co godzinę od maja do września tylko w weekendy.

Największą popularnością cieszy się linia F10 na trasie z Wannsee do Alt Kladow. Rocznie korzysta z niej 150 tys. pasażerów. Rejs przez jezioro Großer Wannsee trwa około 15 min. Najstarszą linią, uruchomioną w 1896 r., jest trasa Wilhelmstrand – Baumschulenstr. (F11).

Jeździliście już trochę po Berlinie? Uważacie miasto za przyjazne pod tym względem? Czy czegoś Wam brakuje? A może mieliście problemy z dojechaniem w dane miejsce, pomyliliście kierunki, kupiliście nie taki bilet? Dajcie znać w komentarzu.