Blisko 7% powierzchni Berlina to wody – jeziora, stawy, rzeki, kanały, baseny. Berlin jest jednym z najbardziej zielonych miast Europy i potrafi te walory odpowiednio wykorzystać. 195 kilometrów szlaków wodnych w granicach administracyjnych miasta mówi samo za siebie. Oferta ponad 20 firm jest bogata i zróżnicowana, dodatkowo uzupełniana specjalnymi rejsami przy okazji festynów czy jubileuszy. Główne szlaki żeglowne prowadzą rzekami Szprewą i Hawelą oraz licznymi kanałami. W Berlinie jest ponad 80 jezior. Największe, przy których znajdują się liczne przystanie to Müggelsee po wschodniej stronie miasta, Wannsee w zachodniej części oraz Tegeler See na północy. Stolica Niemiec ma więcej mostów niż Wenecja – tych ponad wodami szacuje się na ok. 560 (wszystkich ok. 2100).
Spośród armatorów najbogatszą ofertą dysponuje, założona jeszcze w XIX wieku, firma Stern und Kreisschiffahrt GmbH. Tylko u nich dostępne są audio-przewodniki w języku polskim na kilku trasach w śródmieściu. Popularnymi przewoźnikami z regularnym planem rejsów są również Reederei Riedel i Reederei Winkler. Mniejsi armatorzy dysponujący np. jednym lub dwoma statkami, mający regularne rejsy po śródmieściu oferują niższe ceny, ale częstotliwość kursowania jest mała, komentarz tylko w języku niemieckim, a oferta gastronomiczna na pokładzie mocno ograniczona lub brak.
Oferta berlińskich armatorów
Najpopularniejsze rejsy to wycieczki przez śródmieście po rzece Szprewie, trwające od jednej do półtora godziny (Stadtrundfahrt, Innenstadt(rund)fahrt, Stadtkernfahrt, City-Tour). Przystani, skąd można rozpocząć wyprawę jest kilkanaście. Najbardziej dogodnym punktem, gdzie można porównać ofertę kilku przewoźników to okolice Nikolaiviertel i Berliner Dom (Katedry Berlińskiej). Najczęściej są to rejsy „tam i z powrotem” bez postojów (Stern und Kreis), ale są również oferty „jednostronne”. Ceny normalnego biletu wahają się między 12€ (Eddyline) a 15€ (Stern und Kreis, tylko u nich audio-przewodnik po polsku, dodatkowo płatny 2€ ).
Nieco bardziej rozbudowaną ofertą w śródmieściu są rejsy trzygodzinne, po rzece Szprewie i kanale Landwehrkanal. Często nazywane „Brückenfahrt” od dużej ilości mijanych mostów (od 40 do 65). Cena wynosi ok. 20-25€, a przystanie znajdują się zarówno w centrum jak i poza nim. Komentarze są najczęściej w języku niemieckim i angielskim (audio-przewodnik lub na żywo). Audio-przewodnik jest w ofercie armatora Stern und Kreis.
Tematy i trasy wycieczek trwających po trzy i więcej godzin zależą od przystani, z jakich są prowadzone. Przykładowo z Treptow można udać się na kilka godzin lub nawet cały dzień w kierunku największego, berlińskiego jeziora Müggelsee i starego miasta dzielnicy Köpenick. Z Tegel statki kursują po jeziorach, tworzących łańcuch wzdłuż rzeki Haweli, do Charlottenburga i Spandau. Z kolei z Wannsee są bardzo atrakcyjne rejsy, trwające od półtora do kilku godzin po okolicach, które upodobali sobie pruscy władcy, stąd z pokładu można zobaczyć ich pałace, parki, kościoły, a także willowe dzielnice Wannsee i Neubabelsberg. Z Wannsee można się udać do Poczdamu, Werder lub Brandenburga. Koszty rejsów całodniowych wynoszą ok. 30€ za osobę.
Rejsy – opis i charakterystyka
Historyczny rejs po śródmieściu (Historische Stadtrundfahrt) – 1h, Stern und Kreis
Jest to rejs, który ma komentarz po polsku. Cena normalnego biletu to 15€ (+2€ za audio-przewodnik). Doskonały dla tych, którzy chcą zobaczyć miasto z nieco innej perspektywy, nie męcząc się przy tym za wiele. Przystanie, z których można rozpocząć rejs to Nikolaiviertel, Friedrichstraße/Ecke Weidendamm, i Berliner Dom/Alte Börse. Z ostatniego wymienionego punktu rejsy są tańsze ale komentarz tylko w języku niemieckim i angielskim (obsługiwane przeważnie przez podnajemcę BWSG Berliner Wassersport). W sezonie statki kursują codziennie, od 10.00 do 18.30 co pół godziny. Dużo turystycznych i historycznych informacji. Po drodze mija się Dzielnicę Św. Mikołaja, budowę pałacu miejskiego, Katedrę Berlińską, Wyspę Muzeów, „Pałac Łez”, Dzielnicę Rządową, gmach Reichstagu, granicę między dawnym Berlinem Wschodnim a Zachodnim, główny dworzec kolejowy, Urząd Kanclerski, Dom Kultur Świata, Tiergarten. Nie widać Bramy Brandenburskiej ani zabudowy przy Alei pod Lipami. Z daleka Wieża TV, Ratusz Berliński i inne, o których lektor opowiada, ale niekoniecznie są one usytuowane przy brzegu. Komentarz jest wyczerpujący. Po drodze nie ma postojów, trasa wiedzie Szprewą w tą i z powrotem, a statek powraca do punktu wyjściowego. Na wszystkich statkach Stern und Kreis znajdują się bezpłatne toalety, jest oferta gastronomiczna oraz możliwość schronienia się przed deszczem/słońcem.
Link do oferty Stern und Kreis na oficjalnej stronie.
Von Tegel in die City (Z Tegel do śródmieścia) – 1h45m/3h30m, Stern und Kreis
Pełny rejs w tą i z powrotem polecanym jest tylko tym, którzy nie mając pomysłu na pół dnia, chcą go spędzić na statku wolno sunącym po jeziorze, po kanałach, pośród drzew i obok portu Westhafen. Różnica w cenie nie jest duża, 14,5€ w jednym kierunku, 17€ w tą i z powrotem, ale jak nie ma się towarzystwa do rozmów, rejs może nieco znudzić. Chyba, że chcemy się głęboko zrelaksować, jest środek tygodnia, 15.00, dziesiątka ludzi na pokładzie (wliczając załogę) – to tak, sielanka! Statek startuje z przystani w Tegel (Greenwichpromenade), która sama w sobie może stanowić cel wycieczki, bo jest tam ładna promenada do spacerów. Linię obsługuje jeden z najbardziej charakterystycznych statków firmy, Moby Dick, którego wygląd przypomina wielkiego wieloryba z otwartą paszczą. W każdym razie wpływając na Szprewę w samym już śródmieściu, turyści z brzegu i mostów zatrzymują się, by popatrzeć na to cudo i zrobić zdjęcia. Komentarz to nagranie lektora puszczane na przemian po niemiecku i angielsku, które z początku jest całkiem ciekawe, a później skupia się na mijanych mostach, z detalami wyjaśniając ich nazwy (najczęściej nazwiska kogoś tam). Poza tym są ogólne informacje o tym, czego nie widać a znajduje się w pobliżu (za drzewami), czyli np. lotnisko Tegel czy więzienie Plötzensee. Po drodze jedna śluza. Śródmieście z zabytkami (gmach Ministerstwa Gospodarki, dworzec główny, Urząd Kanclerski) pojawia się nagle i niespodziewanie, zanim się człowiek obejrzy już wypływa z powrotem (jeśli zdecydował się na powrót, jeśli nie, w cenie biletu może przesiąść się na rejs po śródmieściu). Kwiatki typu koszykówka na wodzie uprawiana z kajaków czy biegacz, którego tempo nie odbiega od „statkowego” mogą urozmaicić nieco monotonny krajobraz, gdy statek płynie kanałem. Na wszystkich statkach Stern und Kreis znajdują się bezpłatne toalety, jest oferta gastronomiczna oraz możliwość schronienia się przed deszczem/słońcem.
Link do oferty Stern und Kreis na oficjalnej stronie.
Spreefahrt zum Müggelsee (Rejs Szprewą do jeziora Müggelsee) – 3h15m, Stern und Kreis
Ten rejs, który zaczyna się przy przystani Treptow, pozwala poznać różnorodne oblicze wschodnich dzielnic Berlina, od przemysłowych, po willowe i starówkę Köpenick, niegdyś osobnego miasta. Nudno nie jest, wiele obiektów na brzegu przyciąga wzrok, ale raczej do samodzielnych wniosków (ooo, tu burzą jakiś wielki, przemysłowy budynek; a tu stoi nowoczesne centrum nauki, a tam nowe apartamentowce, ciekawe ile za m²?). Komentarz na statku raczej ubogi, na żywo od kapitana, jedynie po niemiecku. Czy tak jest zawsze? Nie wiem, ale jedno zdanie na temat barwnej postaci, jaką jest Kapitan z Köpenick to trochę przesada. A trasa daje pole do popisu, jeśli chodzi o ciekawostki. Po drodze mija się dzielnicę położoną na półwyspie Stralau, Wyspę Młodzieży, park Treptow, wiele przemysłowych obiektów, wreszcie dociera się do przystani przy ratuszu w Köpenick (tam jest ładnie) i dalej Szprewą, urokliwym odcinkiem z willami z czasów Gründerzeit (po 1870) i nowymi apartamentowcami do jeziora Müggelsee. Jest to największy akwen wodny w Berlinie. Statek dociera do przystani przy gospodzie Rübenzahl i zawraca tą samą drogą. Ostatnią godzinę można sobie darować i wysiąść w Köpenick, żeby obejrzeć starówkę i barokowy pałac, a następnie S-Bahnem wrócić do śródmieścia. Koszt rejsu – 15,5€. Na wszystkich statkach Stern und Kreis znajdują się bezpłatne toalety, jest oferta gastronomiczna oraz możliwość schronienia się przed deszczem/słońcem.
Link do oferty Stern und Kreis na oficjalnej stronie.
Die 7 Seenrundfahrt (Rejs przez siedem jezior) – 1h30m Reederei Werner Triebler; 2h Stern und Kreis
Bardzo przyjemny rejs wokół wyspy Wannsee, na pograniczu Berlina i Poczdamu, z ogromną dawką historii (pod warunkiem konkretnych komentarzy na statku). Firm oferujących ten rejs jest kilka, wszystkie mają zbliżone ceny (10-12€). Statki startują z przystani Wannsee (które to okolice gorąco polecam nie tylko na rejs) i płyną przez siedem jezior, Kleiner Wannsee, Pohlesee, Stölpchensee, Griebnitzsee, Glienicker Lake, Jungfernsee, przez Hawelę z powrotem do Grosser Wannsee. Bez znajomości języka niemieckiego dużo się traci, ponieważ po drodze mija się wiele ciekawych historycznie obiektów i miejsc, m.in. grób Heinricha von Kleista, wille Wielkiej Trójki, w których politycy mieszkali podczas Konferencji Poczdamskiej, park i pałac Babelsberg, most Glienicker Brücke zwany Mostem Agentów, dawna posiadłość Hohenzollernów Klein Glienicke, przepięknie położony kościół Sacrow, Pawia Wyspa z romantycznym pałacykiem, willa, w której odbyła się tzw. Konferencja w Wannsee oraz wiele, wiele więcej.
Link do oferty Stern und Kreis na oficjalnej stronie.
Stowarzyszenie zrzeszające kilkunastu armatorów statków pasażerskich w Berlinie