Niemieckie Muzeum Szpiegostwa pełne tajemnic
Złożone z dziesięciu małych liter i jednej cyfry hasło przeciętny komputer rozszyfruje w ciągu pięciu miesięcy, ale jeśli pierwszą literę zmienić na dużą, a na końcu dodać znak specjalny, to nasze hasło będzie bezpieczne nie przez rok czy dwa, ale kolejne dziesięć tysięcy lat!
Kryptologia, czyli wiedza o metodach utajniania wiadomości, to tylko jeden z działów Niemieckiego Muzeum Szpiegostwa, otwartego we wrześniu 2015 roku w Berlinie. Już na samym początku zwiedzania – jeśli ktoś jest spostrzegawczy – dostrzeże kilka obiektów powiązanych z historią zdobywania i przekazywania informacji. Informacja bowiem była na wagę złota od zarania dziejów i mogła przesądzić o sukcesie militarnym całych narodów. Gołąb, sputnik czy nowoczesny samolot-dron – cel zawsze był ten sam – z pomocą informacji zdobyć przewagę nad przeciwnikiem.
Dobry temat w Berlinie
Wydaje się, że Berlin jest idealnym miejscem na prezentację „drugiego, najstarszego zawodu na świecie”, jak profesję szpiega określił niemiecki dziennikarz Uwe Siemon-Netto. To jedyna taka placówka w Niemczech i choć w wielu muzeach przedstawione są przykładowe metody i akcesoria służb bezpieczeństwa NRD, to nigdzie tematyka szpiegostwa i wywiadu nie została potraktowana tak kompleksowo i nowocześnie.
Wystawy zajmują około 3 000 m² na dwóch poziomach. Ponad 200 komputerów, tyle samo ekranów dotykowych i monitorów, do tego projektory laserowe i multimedialne stanowiska, czynią z wizyty przeżycie na miarę XXI wieku.
Jak to było w historii
Liczne kamery w foyer, śluza bezpieczeństwa, która jest przejściem do właściwiej wystawy, to dopiero zapowiedź. W pierwszej części ekspozycji można prześledzić historię szpiegostwa i pierwszych „agentów”. Ich działalność sięga jeszcze czasów starożytnych. Zdobywane wówczas informacje wpływały głównie na politykę i militarne posunięcia państw. Od XVIII wieku rozpowszechniło się też szpiegostwo gospodarcze, i o ile zdobycie sekretu produkcji porcelany służyło raczej prestiżowym celom, o tyle wywóz ukradzionych maszyn tkackich poza granice Anglii miał znacznie poważniejsze skutki dla rozwoju przemysłu na kontynencie. Wystawę tekstową uzupełnia tu wielki ekran dotykowy, umieszczony na przeciwległej ścianie, gdzie wybierając dowolne okienko można zapoznać się z całym szeregiem kolejnych postaci i wydarzeń. Ostrzegam, jest tego dużo…
Kryptologia
Na piętrze, we wspomnianym dziale kryptologii, zaprezentowane są metody szyfrowania informacji, przybory i maszyny (wśród nich oryginalna Enigma), które zaczęto rozwijać i udoskonalać w latach międzywojennych. Ręczne metody nie do końca sprawdziły się w czasie pierwszej wojny światowej. Przedstawione są również urządzenia do nadawania alfabetem Morse’a i aparaty nasłuchowe.
Zimna Wojna
Najciekawszą ekspozycją muzeum są działy poświęcone zimnej wojnie. Na uwagę zasługują tu szczególnie liczne eksponaty. Można się nieco zdziwić, widząc, jakich przedmiotów używano do ukrycia mikrofonu, kamery, czy notatki z zaszyfrowaną wiadomością. „Pluskwa” mogła być zamontowana na przykład w obcasie buta dyplomaty, kamera w pudełku papierosów czy zapalniczce, ale też i biustonoszu modnej elegantki. Do kompletu szminka z ukrytym mini-pistoletem w środku.
Doświadczeni agenci wiedzieli też, jak utrwalić zdobywane informacje. W urządzeniu złożonym z wielu metalowych blaszek można było szybko odwzorować układ wcięć klucza. Mały kuferek z kilkoma buteleczkami i pęsetami pozwalał na zamknięcie otwartych listów bez pozostawiania śladów. Niektóre akcesoria, pokazywane w filmach akcji, zrobiły zawrotną karierę, również wśród realnych amatorów-szpiegów.
Most Szpiegów i Berliński Mur
Specjalną część wystawy zajmuje temat Berlina. Słynny most Glienicker Brücke został przedstawiony osobno. Warte obejrzenia są tu nagrania z trzeciej i ostatniej wymiany, mającej miejsce w 1986 roku. Ciekawostką, przyciągającą uwagę, jest wielka, multimedialna mapa miasta, na której zaznaczone zostały między innymi śluzy dla agentów w murze berlińskim, konspiracyjne mieszkania, hotele oraz główne ośrodki agencji wywiadowczych po jednej i po drugiej stronie.
I Jeszcze Bond na deser
Tych, którym ogrom informacji może wydawać się zbyt duży, z pewnością ucieszy barwna wystawa poświęcona fikcyjnym szpiegom. Wśród nich nie może oczywiście zabraknąć tego najsłynniejszego, czyli Jamesa Bonda. W gablotach znajdują się oryginalne akcesoria z planów filmowych. Szczególną atrakcją, gdzie każdy może przez chwilę poczuć się jak prawdziwy agent w akcji, jest laserowy parkour. Przejście na czas, pomiędzy widocznymi przez chwilę laserowymi promieniami wcale nie należy do łatwych.
Ostatnia część ekspozycji poświęcona jest czasom obecnym, bezpieczeństwu w Internecie oraz roli informacji wobec narastającego problemu terroryzmu. Na ekranach można przeprowadzić na przykład symulację ataków na strony internetowe i obejrzeć ich zhakowaną wersję.
Niemieckie Muzeum Szpiegostwa
Deutsches Spionagemuseum
Tematyka: historia, szpiegostwo, Zimna Wojna
Adres: Leipziger Platz 9, 10117 Berlin
Telefon: +49 30 398200451
Www:www.deutsches-spionagemuseum.de
Godziny otwarcia: codz. 10.00-20.00
Bilety wstępu: 12€ (8€)
Audio-przewodniki po polsku: nie, teksty w języku niemieckim i angielskim
Informacje praktyczne
Ile czasu przeznaczyć na zwiedzanie? Wystawa stała: ok. 1-1,5 godziny.
Garderoba i bagaż: w głównym holu znajduje się płatna garderoba, gdzie trzeba zostawić również plecaki i torby. Wyjście z muzeum wymaga przejścia kilkunastu metrów z powrotem do hali z kasami (przy opadach można skorzystać z bezpłatnych parasoli).
Toalety: dostępne w foyer (nie trzeba mieć biletu by z nich skorzystać) i w samym muzeum.
Gastronomia, sklepy: sklep z literaturą, akcesoriami i pamiątkami, kawiarnia
Fotografowanie: w muzeum można fotografować bez opłat.
Wstęp ulgowy i bezpłatny: wstęp ulgowy przysługuje uczniom i studentów za okazaniem legitymacji; zniżki dla grup i klas szkolnych, bilety familijne.
Święta kościelne i państwowe: muzeum jest otwarte każdego dnia
Dojazd
S-Bahn: S1, S2, S25, S26 (Potsdamer Platz)
U-Bahn: U2 (Potsdamer Platz)
Autobus: M41, M48, 200, 300 (S+U Potsdamer Platz)
Zobacz położenie Niemieckiego Muzeum Szpiegostwa na mapie Google
To może cię zainteresować
Jest wiele filmów przedstawiających Niemieckie Muzeum Szpiegostwa, poniższy jest jednym z krótszych. O eksponatach opowiada dyrektor muzeum, Joachim E. Thomas.
Źródła:
Informacje prasowe Niemieckiego Muzeum Szpiegostwa, www.deutsches-spionagemuseum.de, stan na 06.08.2016