Pałac Łez na pożegnanie
Kiedy dzisiaj odprowadzamy kogoś na dworzec, zwykle towarzyszymy mu do samego pociągu, czekając na moment odjazdu. W podzielonym Berlinie w tym miejscu nie było to możliwe. Rodziny i przyjaciele musieli pożegnać swoich bliskich przed wzniesioną po północnej stronie dworca w 1962 roku halą odpraw. Nierzadko były to dla nich ciężkie chwile, którym towarzyszyły łzy, stąd określano między sobą budynek jako „pałac/świątynię łez” (Tränenpalast, Tränentempel).
Obywatele różnych kategorii
Dworzec Friedrichstraße był jedynym przejściem w Berlinie, z którego mogły korzystać wszystkie grupy obywateli, posegregowane na użytek wschodnioniemieckich funkcjonariuszy. Byli to obywatele RFN, obywatele Berlina Zachodniego, obcokrajowcy, dyplomaci i wreszcie obywatele NRD.
Wśród tych ostatnich sporą grupę stanowili emeryci. Tym, najłatwiej było otrzymać pozwolenie na stałe opuszczenie państwa, dla którego byli finansowym obciążeniem. Niestety przy kontroli i na samym dworcu nie szczędzono im szykan, psychicznych represji i długotrwałego przetrzymywania w niewiedzy. Dla ludzi w podeszłym wieku, zmęczonych, pozostawionych samym sobie, z bagażami, takie doświadczenie mogło wywołać doraźne kłopoty zdrowotne z atakiem serca włącznie. Od 1961 roku do 1990 na dworcu zmarło ponad 200 starszych osób.
Od klubu do miejsca pamięci
Wraz z upadkiem muru berlińskiego i zjednoczenia Niemiec zlikwidowano przejścia graniczne. W latach 90. ubiegłego wieku dworzec kolejowy przeszedł gruntowny remont i renowację fasad. Otwarto zamurowane przejścia do metra i podziemnej kolejki miejskiej, usunięto pozostałe ograniczenia.
Hala odpraw straciła swoje znaczenie. Przez pewien czas odbywały się tutaj dyskoteki, kabarety i funkcjonował klub. Dopiero w 2011 roku, na 50. rocznicę powstania muru berlińskiego (zamknięcia granic) otwarto wystawę tematycznie powiązaną z historią miejsca.
„GrenzErfahrungen. Alltag der deutschen Teilung” to obszerna ekspozycja, której część stanowi nawet dawne wyposażenie hali. Można zatem samemu przekonać się, jak nieprzyjemnie wąskie były podłużne kabiny kontrolne, jakimi materiałami pomocniczymi dysponowali funkcjonariusze przy stwierdzaniu podobieństwa osoby do zdjęcia w paszporcie. W budynku jest wystawiony model dworca i hali z zaznaczonym skomplikowanym systemem przejść oraz liczne świadectwa i przedmioty osób, które przekraczały granicę na Friedrichstraße.
„Pałac Łez” (Tränenpalast)
Tematyka: mur berliński, NRD, komunikacja
Adres: Reichstagufer 17, 10117 Berlin
Telefon: +49 30 467777911
Www: www.hdg.de
Godziny otwarcia: wt.-pt. 9.00-19.00, sb.-nd. 10.00-18.00
Bilety wstępu: bezpłatny
Audio-przewodnik po polsku: tak, bezpłatnie (na miejscu do wypożyczenia oraz dostęp online)
Informacje praktyczne
Ile czasu przeznaczyć na zwiedzanie? Do godziny.
Garderoba i bagaż: Plecaki i większe torby należy zostawić w szafkach. Garderoba jest bezpłatna.
Toalety: tak, bezpłatne
Gastronomia, sklepy: stoisko głównie z literaturą, pocztówkami i pamiątkami. Nie ma kawiarni czy restauracji. W pobliżu znajduje się ich wiele na dworcu kolejowym Friedrichstraße.
Fotografowanie: fotografowanie jest dozwolone bez lampy błyskowej, statywu oraz kijka selfie, tylko na użytek prywatny, przy wybranych obiektach nawet takie może być zabronione, przy wątpliwościach należy zapytać obsługę.
Dojazd
S-Bahn: S1, S2, S25, S26, S3, S5, S7, S9 (Friedrichstraße)
U-Bahn: U6 (Friedrichstraße)
Tramwaj: M1, 12 (S+U Friedrichstraße Bahnhof)
Autobus: 147 (S+U Friedrichstraße Bahnhof)
To może cię również zainteresować
Oficjalna prezentacja muzeum na kanale You Tube (2:22)